Aktualności

X Seminarium Naukowym. Dwór polski. Zjawisko historyczne i kulturowe

W imieniu organizatorów - Stowarzyszenia Historyków Sztuki Oddział Kielecki oraz Biblioteki Uniwersyteckiej UJK w Kielcach - zapraszamy do udziału w jubileuszowym X Seminarium Naukowym „Dwór Polski. Zjawisko historyczne i kulturowe”, które odbędzie się w Kielcach 6 i 7 listopada 2025 roku. Będzie ono dedykowane pamięci dr. hab. Jana Leszka Adamczyka, prof. Politechniki Świętokrzyskiej w Kielcach i prof. dr. hab. Leszka Kajzera.

Kielecki Oddział Stowarzyszenia Historyków Sztuki, dzięki pomocy Biblioteki Uniwersyteckiej UJK w Kielcach, postanowił po 18 latach wznowić organizacje kieleckich "seminariów dworkowych". Podobnie jak dziewięć poprzednich edycji, obecna dziesiąta będzie miała charakter interdyscyplinarny, dlatego chcemy, aby termin „dwór polski” był hasłem wywoławczym zachęcającym do dyskusji w sześciu działach tematycznych: archeologicznym, historycznosztucznym, konserwatorskim, muzealnym, ogrodowym i źródłoznawczym. W ich ramach zachęcamy uczestników do prezentacji badań dotyczących m.in.:

• wyników najnowszych badań architektonicznych i archeologicznych prowadzonych przy dworach lub na terenach założeń dworskich;
• archeologicznego obrazu kultury materialnej dworów rycerskich i szlacheckich na ziemiach polskich;
• standardów prowadzenia badań archeologicznych w obrębie założeń dworskich;
• wykorzystania archeologii ogrodowej w badaniach, konserwacji i rewaloryzacji ogrodów dworskich;
• źródeł rękopiśmiennych, drukowanych i ikonograficznych przydatnych do badań dziejów założeń dworskich;
• zbiorów archiwalnych i ikonograficznych dotyczących dworów i założeń dworskich przechowywanych w archiwach państwowych, instytucjach badawczych, muzeach, urzędach konserwatorskich oraz wyższych uczelniach;
• analiz wybranych źródeł opisujących dzieje założeń dworskich (studium przypadku);
• spuścizn osób zajmujących się badaniem, konserwacją lub projektowaniem dworów czy ogrodów dworskich;
• przemian typologicznych dworów rycerskich i szlacheckich na ziemiach polskich na przestrzeni wieków;
• wpływu traktatów architektonicznych i wzorców graficznych na architekturę, wystrój i wyposażenie dworów oraz zabudowań dworskich;
• wpływu sztuki krajów arabskich i Dalekiego Wschodu na architekturę, wystrój i wyposażenie dworów oraz ogrodów dworskich;
• historii przemian funkcjonalnych i stylistycznych kompozycji oraz architektury zespołów zabudowań dworskich (studium przypadku);
• znaczenia szaty architektonicznej „dworu polskiego” dla architektury polskiej okresu międzywojennego i socrealizmu;
• „długiego trwania” stylistyki dworskiej w polskiej architekturze mieszkalnej i publicznej ostatnich ośmiu dekad;
• roli traktatów ogrodowych, poradników gospodarczych, prasy codziennej i wzorców graficznych w projektowaniu i realizacji założeń ogrodowych;
• kolekcjonowania roślin egzotycznych i jego wpływu na skład gatunkowy ogrodów dworskich;
• dziejów przekształceń układu przestrzennego wybranych kompozycji ogrodowych (studium przypadku);
• treści ideowych wybranych założeń dworsko-ogrodowych (studium przypadku);
• aspektów konserwatorskich i wystawienniczych pojawiających się przy okazji przeznaczenia założenia dworskiego na cele muzealne;
• historii (omówienie okoliczności powstania i twórców) oraz współczesnego sposobu zarządzania (misji, koncepcji programowej i założeń strategicznych) muzeów mieszczących się w dworach szlacheckich;
• zabezpieczenia mienia podworskiego na terenie ziem polskich po zakończeniu II wojny światowej;
• zbiorów podworskich przechowywanych w polskich archiwach, muzeach i instytucjach kultury;
• dworu, ogrodu i założenia dworskiego jako przedmiotu ochrony prawno-konserwatorskiej;
• doktrynalnych podstaw konserwacji, restauracji i rekonstrukcji zabytkowych założeń dworskich;
• dziejów inwentaryzacji i prawnej ochrony dworów, ogrodów oraz założeń dworskich;
• standardów badań, dokumentacji i prac projektowych realizowanych w obrębie oraz przy elementach zabytkowego założenia dworskiego;
• modeli postępowania konserwatorskiego realizowanych przy zabytkowych założeniach dworskich.

Zgłoszenie uczestnictwa wraz z tematem i abstraktem wystąpienia w języku polskim (max. 2000 znaków) można nadsyłać na adres e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript. do 28 października.

Preferowane będą wystąpienia problemowe, a nie przyczynkarskie. O przyjęciu referatu uczestnicy zostaną poinformowani do 29 października.

Organizatorzy nie pobierają opłaty konferencyjnej, a także nie zapewniają uczestnikom noclegu, wyżywienia i zwrotu kosztów dojazdu.

W 2026 r. zostanie wydana publikacja pokonferencyjna.

Komitet Organizacyjny:

Kierownictwo:

Andrzej Antoniak, Dyrektor Biblioteki Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach;

Łukasz Piotr Młynarski, Prezes Oddziału Kieleckiego Stowarzyszenia Historyków Sztuki.

Komitet Honorowy:

Anna Adamczyk;

Prof. dr hab. Anna Marciniak-Kazjer;

Prof. dr hab. Anna Czyż;

Krzysztof Myśliński;

Bogusław Paprocki;

Piotr Maciej Przypkowski;

Prof. dr hab. Jerzy Szczepański;

Komitet Naukowy:

dr Nina Glińska (Narodowy Instytut Dziedzictwa);

dr hab. Piotr Gryglewski, prof. UŁ (Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Łódzkiego);

dr Seweryn Malawski (Katedra Architektury Krajobrazu Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie);

dr hab. Jacek Pielas, prof. UJK (Instytut Historii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach);

dr hab. Irena Rolska, prof. KUL (Instytut Nauk o Sztuce Katolickiego Uniwersytetu Jana Pawła w Lublinie);

dr hab. Piotr Rosiński, prof. UJK (Profesor emeritus, Instytut Sztuk Wizualnych Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach);

dr Andrzej Siwek (Narodowy Instytut Dziedzictwa/Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego).