KOMISJA ARCHITEKTURY XX WIEKU PKN ICOMOS
_________________________________________________________
Przedmiot, cel i metody działania komisji
Przedmiotem działania Komisji Architektury XX wieku są sprawy dotyczące architektonicznego dziedzictwa materialnego i niematerialnego powstałego w XX wieku. Komisja ma na celu podejmowanie wszelkich aktywności związanych z architekturą oraz pośrednio z urbanistyką i sztuką tego okresu, tak poznawczych i badawczych jak dokumentacyjnych, edukacyjnych i ochronnych. Metody realizacji uzależnione są od podejmowanych przez członków Komisji tematów i działań. Członkowie Komisji Architektury XXw są w dużej części architektami z wykształcenia, ale także inżynierami oraz badaczami naukowymi z innych dyscyplin, co pozwala im podchodzić do problematyki z większej perspektywy i umożliwia uwzględnianie zarówno aspektów technicznych jak i szeregu innych czynników interdyscyplinarnych, w tym wynikających z zależności historycznych, konserwatorskich i filozoficzno-estetycznych przy zachowaniu uwarunkowań formalno-prawnych i ekonomicznych.
Przewodnicząca
Włodarczyk Małgorzata, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Skład osobowy (2021)
1. Bergman Eleonora,
2. Czubiński Jacek,
3. Dobosz Piotr,
4. Góralczyk Katarzyna,
5. Kłosek-Kozłowska Danuta,
6. Kodym-Kozaczko Grażyna,
7. Nakonieczny Ryszard,
8. Olenderek Joanna ,
9. Przesmycka Elżbieta,
10. Przygońska Jolanta,
11. Roguska Jadwiga,
12. Sarnik-Konieczna Maria,
13. Sołtysik Maria Jolanta,
14. Wąs Cezary,
15.Włodarczyk Małgorzata,
16. Żychowska Mariola.
Historia
2009-2020
Komisja Architektury XX w. PKN ICOMOS odbyła swoje pierwsze spotkanie w dniu 09.11.09 r. w Warszawie, w składzie osób, które odpowiedziały na zaproszenie do współpracy, a także tych osób, które zgłosiły chęć do tej współpracy. Zgromadzeni podzielili się doświadczeniami związanymi z architekturą XX wieku i jego dziedzictwem architektonicznym oraz wyrazili chęć aktywnego działania w ramach swojego indywidualnego zajmowania się tą problematyką. Komisja jako taka jest niezmiennie od początku powstania otwarta na propozycje aktywności w ramach jej działania, płynące od wszystkich zainteresowanych pracą i wypowiedzią na tym polu, w ramach ICOMOS, niezależnie od tego czy dane osoby są członkami ICOMOS czy nie. Natomiast sam zakres zainteresowań członków Komisji dotyczy szeroko rozumianej tematyki i problematyki architektury XX wieku oraz związanych z nią kontekstualnie urbanistyki i sztuki zarówno polskiej jak i zagranicznej.
W ramach działania Komisja Architektury XX wieku w tym czasie apelowała do władz konserwatorskich w kilku miastach Polski w sprawach ochrony dziedzictwa architektonicznego, nie zawsze z dobrym skutkiem. Członkowie Komisji uczestniczą w licznych konferencjach naukowych i seminariach, często będąc ich referentami i współorganizatorami, między innymi w:
- dorocznych konferencjach PKN ICOMOS (Warszawa: Wilanów, Łazienki Królewskie, Zamek Królewski);
- cyklicznej konferencji "Modernizm w Europie - modernizm w Gdyni" (Gdynia);
- konferencjach z cyklu "Między ortodoksją a kreacją" (Muzeum Etnograficzne, Warszawa);
- konferencjach Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków (Kraków, Warszawa);
- konferencji "Dziedzictwo XX wieku - kryteria wyboru" (ASP, Warszawa);
- konferencji "Karta Krakowska 2000 - 10 lat później" (Kraków);
- II Kongresie Konserwatorów Polskich (Zamek Królewski, Warszawa).
W latach 2009-2020 miały miejsce wykłady organizowane przez Komisję, takie jak:
- "Turystyka a architektura, wprowadzenie" (Alicja Gotowt-Jeziorska);
- "Kategorie wartości dóbr kultury współczesnej i badań nad miastami - na przykładzie dawnej NRD (Agnieszka Zabłocka-Kos);
- "Mapa modernizmu w II Rzeczpospolitej" (Andrzej Szczerski);
- "Inwentaryzacja architektury po II wojnie światowej w Polsce (Małgorzata Włodarczyk);
- "Odbudowa, przebudowa, odnowa. Wokół przemian architektonicznych Warszawy w I połowie XX wieku" (Agnieszka Zabłocka–Kos, Małgorzata Popiołek).
Planowany "workshop" dotyczący architektury III Rzeszy w Kraju Warty i na Dolnym Śląsku nie doszedł do skutku z powodów ograniczeń pandemicznych i organizacyjnych.
W roku kalendarzowym 2020 miała miejsce tylko wymiana korespondencji i bieżących uwag pomiędzy członkami Komisji Architektury XX wieku oraz ich aktywny, indywidualny udział w konferencjach i seminariach. Nie odbyły się spotkania powiązane z wykładem z uwagi na tzw. ograniczenia epidemiczne ale miały miejsce liczne konferencje związane z zawodowym, merytorycznym i czasowym z zaangażowaniem członków Komisji, w których uczestniczyli. W szczególności byli oni obecni na wydarzeniach organizowanych przez PKN ICOMOS lub przy jego współudziale.
Plany, 2021
Kontynuowane będzie zachęcanie i zapraszanie do współpracy członków innych Komisji tematycznych PKN ICOMOS, a także osób nie będących członkami PKN ICOMOS.
Rozeznaniu podlegać będzie możliwość zamieszczenia biogramów członków Komisji wraz ze zdjęciem, co jest uzależnione od indywidualnych decyzji i przewidywane jest jako zamiar przyszłościowy.
Planowana jest zmiana formuły działania Komisji polegająca na przejściu na tzw. posiedzenia zdalne i wideokonferencje oraz wymianę doświadczeń drogą elektroniczną. Jeśli pozwoli na to sytuacja związana ze stanem zagrożenia covid-19 i ograniczeniami epidemicznymi możliwe będzie zorganizowanie bezpośredniego spotkania tematycznego w Warszawie lub będzie to zamiar przyszłościowy.
Planowane jest również zamieszczanie informacji o publikacjach własnych członków Komisji Architektury XX wieku (ewentualne samych publikacji w formacie pdf, za indywidualną zgodą autorów), jak również informacji dotyczących innych publikacji związanych tematycznie z polem działania Komisji - drogą elektroniczną na stronie internetowej, w zakładce Komisji Architektury XX wieku.
Oprac.: Włodarczyk Małgorzata
