Polski Komitet Narodowy
Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków
ICOMOS-POLSKA
Aktualności
KOBED 24
II KONGRES BEZPIECZEŃSTWA DZIEDZICTWA KOBED DZIEDZICTWO KULTUROWE W KONFLIKCIE ZBROJNYM Kraków, 2–5 czerwca 2024 r.
W dniu 14 maja 2024 roku mija 70 lat od chwili podpisania Konwencji, stanowiącej jeden z najważniejszychmiędzynarodowych dokumentów otaczających ochroną dziedzictwo kulturowe. Zbliżająca się rocznica inspiruje organizatorów KOBED do podjęcia w szerokim gronie dyskusji nad praktyczną realizacją ochrony zabytkówna wypadek zagrożeń kryzysowych i wystąpienia konfliktu zbrojnego, w ramach II-go Kongresu BezpieczeństwaDziedzictwaOrganizatorami kongresu są: Instytut Bezpieczeństwa Dziedzictwa, Akademia Marynarki Wojennejim. Bohaterów Westerplatte, Zamek Królewski na Wawelu – Państwowe Zbiory Sztuki, Muzeum Lotnictwa Polskiegow Krakowie oraz Miasto Gdynia wraz z Partnerami, reprezentującymi najważniejsze instytucje w kraju.
Celem II-go Kongresu Bezpieczeństwa Dziedzictwa będzie prezentacja – zarówno teoretyczna, jak i praktyczna – możliwości ochrony dóbr kultury w obliczu współczesnych zagrożeń kryzysowych, w tym również konfliktów zbrojnych. Jego uczestnicy podejmą wieloaspektowe rozważania o potrzebie aktualizacji obowiązujących regulacji krajowych i międzynarodowych w obszarze ochrony dziedzictwa. Planowane dyskusje na temat form wspierania ochrony dziedzictwa kulturowego na terenach objętych konfliktem zbrojnym poszerzą refleksję nad kwestiami związanymi z planowaniem i organizowaniem ochrony zabytków. Kongres zaplanowany jest jako 4-dniowe wydarzenie hybrydowe. Jego uczestnicy zostaną zaproszeni do udziału w warsztatach, dyskusjach, praktycznych ćwiczeniach oraz panelach dyskusyjnych.
Więcej informacji dostępne na stronie: https://ibd.org.pl/kobed-24/
Jubileusz profesora Krzysztofa Kazimierza Pawłowskiego
90-ta rocznica urodzin
Profesor Krzysztof Kazimierz Pawłowski jest jednym z nestorów polskiej szkoły konserwacji oraz wieloletnim - obecnie honorowym - członkiem PKN ICOMOS. Po ukończeniu studiów na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej (1958) kontynuował swoją edukację uzyskując tytuł doktora (1965), stopień doktora habilitowanego (1973), a następnie tytuł profesora nazwyczajnego (1982) i profesora zwyczajnego (2000). W tym czasie prof. Pawłowski aktywnie łączył pracę naukową m.in. w Zakładzie Teorii i Historii Architektury i Urbanistyki PAN, Ecole d’Architecture i na Uniwersytecie Paula Valéry’ego w Montpellier, na Uniwersytecie Toulouse II – Le Mirail, w Centre national de la recherche scientifique (CNRS), na Wydziale Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska Politechniki Łódzkiej, z działalnością w środowisku konserwatorskim. W latach 1974–1982 pełnił funkcję zastępcy Generalnego Konserwatora Zabytków, w latach 1977–1978 piastował stanowisko wiceprzewodniczącego Komitetu Światowego Dziedzictwa UNESCO, jednocześnie współpracował z UNESCO w zakresie ochrony dziedzictwa narodowego w krajach europejskich, afrykańskich i azjatyckich. W latach 1978–1981 prof. Pawłowski był wiceprezydentem Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków ICOMOS, pełnił również funkcję prezesa Polskiego Komitetu Narodowego ICOMOS w latach 1981–1984 i 1993–2003. W latach 1999-2001 był doradcą prezesa Rady Ministrów ds. Dziedzictwa Narodowego,od 2003 r. jest członkiem Komitetu Architektury i Urbanistyki PAN.
Wybitna działalność prof. Pawłowskiego na rzecz ochrony zabytków zyskała miedzynarodowe uznanie, wyrażane m.in. poprzez nadane odznaczenia. Prof. Pawłowski otrzymał kawalerski i oficerski Ordre des Arts et des Lettres, Krzyż Komandorski orderu Polonia Restitutia, Złoty Medal Gloria Artis, medal Bene Merentibus, jest równiez laureatem wielu nagród, m.in. Nagrody im. prof. Aleksandra Gieysztora, Nagrody im. prof. Jana Zachwatowicza, the Central European Architectural Prize Jože Plecnik: Architecture for Humanity,Nagrodą Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w kategorii Ochrona Dziedzictwa Kulturowego.
Prof. Pawłowski jest autorem licznych artykułów poświęconych ochronie zabytków, architekturze, a w sposób szczególny urbanistyce. To tej ostatniej poświęcona została publiakcja Meandry badań nad kształtowaniem miasta. Geneza, niespodzianki, refleksje, czyli kwadratura koła (2023).
Dziękując za wkład prof. Pawłowskiego w kształtowanie polskiej szkoły konserwacji, pamiętamy o jego udziale w tworzeniu Polskiego Komitetu Narodowego ICOMOS. Jubilatowi życzymy wszystkiego najlepszego z okazji 90-urodzin.
fot. za: RDC Prof. dr hab. Krzysztof Kazimierz Pawłowski
2023, Szkoła Letnia, relacje uczestników
Relacje uczestników Szkoły Letniej w Katowicach
W Katowicach w dniach 16 – 18 sierpnia 2023 r. odbyła się 9. edycja Szkoły Letniej PKN ICOMOS, która od lat skupia młodych specjalistów zajmujących się ochroną dziedzictwa kulturowego. Tematem wiodącym tegorocznego wydarzenia było „Niechciane dziedzictwo” i poprzemysłowe zabytki Śląska.
W tegorocznej Szkole Letniej PKN ICOMOS uczestniczyło 38 młodych specjalistów związanych zawodowo z ochroną zabytków m.in. konserwatorzy, architekci, architekci krajobrazu, historycy i historycy sztuki, prawnicy, reprezentujący urzędy konserwatorskie, pracownie projektowe, placówki naukowe, muzea i inne instytucje zajmujące się ochroną, konserwacją i rewaloryzacją dziedzictwa kulturowego.
Prezentujemy relacje uczestników oraz galerie zdjęć, których autorem jest pan J. Andrzejewski.
Międzynarodowe teksty doktrynalne ochrony i konserwacji zabytków
Szanowni Państwo,
Poniżej załączamy link do tegorocznej publikacji aut. prof. Bogusława Szmygina "Międzynarodowe teksty doktrynalne ochrony i konserwacji zabytków".
https://bc.pollub.pl/dlibra/publication/14207/edition/13864?language=pl
2023, Podsumowanie 9. edycji Szkoły Letniej w Katowicach
W Katowicach w dniach 16 – 18 sierpnia 2023 r. odbyła się 9. edycja Szkoły Letniej PKN ICOMOS, która od lat skupia młodych specjalistów zajmujących się ochroną dziedzictwa kulturowego. Tematem wiodącym tegorocznego wydarzenia było „Niechciane dziedzictwo” i poprzemysłowe zabytki Śląska.
Temat jak i miejsce spotkania nie zostały wybrane przypadkowo. Dla Katowic, jego mieszkańców i specjalistów w zakresie ochrony zabytków, niekiedy wciąż żywe i funkcjonujące dziedzictwo przemysłowe jest niezwykle ważne, a zagrożenia, decyzje o jego dalszych losach, ochrona i zarządzanie stanowią nieustające pole do dyskusji i działań.
Współorganizatorami wydarzenia była Fundacja Ochrony Dziedzictwa Przemysłowego Śląska oraz Narodowy Instytut Konserwacji Zabytków. Szkole Letniej patronował Departament Ochrony Zabytków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Gospodarzem było Muzeum Hutnictwa Cynku WALCOWNIA w Katowicach, w którym odbywały się prelekcje.
W programie pierwszego dnia Szkoły Letniej znalazły się wykłady poruszające zagadnienia teoretyczne i praktyczne związane ze specyfiką ochrony i zarządzania zabytkami techniki na Górnym Śląsku. Wśród prelegentów znalazł się dr hab. inż. arch. Piotr Gerber (Prezes Zarządu Fundacji Ochrony Dziedzictwa Przemysłowego oraz Polskiego Komitetu Ochrony Dziedzictwa Przemysłowego TICCIH), mgr Maciej Mądry (Dyrektor Muzeum Hutnictwa Cynku WALCOWNIA), mgr Katarzyna Szczerbińska-Trecjak (Dyrektor Muzeum Kolejnictwa w Jaworzynie Śląskiej, Sekretarz Zarządu Polskiego Komitetu Ochrony Dziedzictwa Przemysłowego TICCIH), dr hab. inż. prof. IBDiM Janusz Rymsza (Zastępca dyrektora w Instytucie Badawczym Dróg i Mostów w Warszawie, przewodniczący Rady Naukowej przy Generalnym Dyrektorze Dróg Krajowych i Autostrad) oraz mgr Bolesław Błachuta (Miejski Konserwator Zabytków w Katowicach).
O samym Muzeum Hutnictwa Cynku WALCOWNIA, w którym w oparciu o unikatowy ciąg technologiczny do produkcji blach cynkowych prezentowana jest historia rozwoju hutnictwa i przerobu cynku, oprowadził jego wieloletni pracownik, ostatni nadmistrz Janusz Stolorz, dzieląc się jednocześnie opowieściami i własnymi wspomnieniami z pracy w hucie.
Tego dnia na uczestników Szkoły Letniej czekało również zwiedzanie osiedla Nikiszowiec, stanowiącego w pełni zachowany przykład zabudowy patronackiej, powstałej w latach 1908-1927 r. na zlecenie koncernu ,,Spadkobierców Gieschego” wg projektu berlińskich architektów Georga i Emila Zillmannów. Zgłębienie architektonicznych i społecznych historii wyjątkowego osiedla było możliwe dzięki przedstawicielom Stowarzyszenia Fabryka Inicjatyw Lokalnych.
W drodze powrotnej uczestnicy zobaczyli jeszcze pozostałości zabudowań dawnej Huty Uthemann, obejmujące wieżę ciśnień oraz budynek dyrekcyjny z początków XX wieku. Obiekty nie są obecnie użytkowane.
Drugi dzień rozpoczął się zbiórką na parkingu Muzeum Śląskiego i przejazdem do Kopalni Węgla Kamiennego Staszic-Wujek oraz Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności, miejsca pamięci historycznej, związanego m.in. z tragicznymi wydarzeniami grudnia 1981 r. Uczestnicy podzieleni na dwie mniejsze grupy mieli niecodzienną okazję do zjazdu do czynnej kopalni węgla kamiennego niemal 400 m pod ziemię. Uczestników zabrano do autentycznego pola szkoleniowego, gdzie znajduje się m.in. ściana szkoleniowa z sekcjami obudowy zmechanizowanej oraz urządzenia wykorzystywane przy wydobyciu surowców.
Popołudniowy program stanowił wykład wprowadzający dra hab. inż. arch. Piotra Gerbera oraz zwiedzanie Walcowni Huty Cynku Silesia w Lipinach, powstałej w latach 1858-1859. Opiekunem spaceru był pan Andrzej Ciembrowicz. Do I wojny światowej zakład w Lipinach uchodził za największy w Europie, a od kilkunastu lat pozostaje nieużytkowany i czeka na nowy program funkcjonalny oraz adaptację. Uczestnicy podzielili się własnymi pomysłami na nowe życie opuszczonych zakładów i ich rewitalizację.
Trzeci, ostatni dzień to rozmowy na temat dziedzictwa cyfrowego i odwiedziny w Muzeum Historii Komputerów i Informatyki w Katowicach, gromadzącego unikatowe zabytki z zakresu historii polskiego oraz zagranicznego przemysłu komputerowego i informatyki. Wykład wprowadzający przedstawił online inż. Krzysztof Chwałowski, współzałożyciel placówki.
Na koniec uczestnicy zostali przetransportowani do zabytkowego wiszącego mostu żelaznego z 1827 r. na rzece Mała Panew w Ozimku oraz Muzeum Hutnictwa Doliny Małej Panwii. O moście i działalności Stowarzyszenia Doliny Małej Panwii opowiedział dr n. med. Tomasz Juros. Na tym najstarszym, istniejącym do dzisiaj moście łańcuchowym na świecie 9. Szkoła Letnia PKN ICOMOS oficjalnie została zakończona. Certyfikaty udziału uczestnikom wręczyli dr hab. inż. arch. Robert Hirsch, prof. PG, Wiceprezes PKN ICOMOS, mgr Maciej Mądry, Dyrektor Muzeum Hutnictwa Cynku WALCOWNIA oraz dr Katarzyna Pałubska, Dyrektor Departamentu Ochrony Zabytków MKiDN.
W tegorocznej Szkole Letniej PKN ICOMOS uczestniczyło 38 młodych specjalistów związanych zawodowo z ochroną zabytków m.in. konserwatorzy, architekci, architekci krajobrazu, historycy i historycy sztuki, prawnicy, reprezentujący urzędy konserwatorskie, pracownie projektowe, placówki naukowe, muzea i inne instytucje zajmujące się ochroną, konserwacją i rewaloryzacją dziedzictwa kulturowego.
Autorem zdjęć oraz relacji jest p. Celina Łozowska.
